جعفر صادق
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری, جستجو

برای دیگر کاربردها، صادق (ابهام‌زدایی) را ببینید.
امام شیعه
جعفر صادق

نقش ششمین امام شیعیان
نام جعفر صادق
کنیه ابوعبدالله
زادگاه مدینه
مدفن قبرستان بقیع، مدینه
‏۴۹٫۴۲″ ۳۶′ ۳۹°شرقی ‏۱٫۰۷″ ۲۸′ ۲۴°شمالی
لقب(ها)
صادق
کاشف الحقایق
طاهر
محقق
مصدق
پدر محمد باقر
مادر ام فروه
فرزند(ان) موسی کاظم، اسماعیل، عبدالله، محمد دیباج، اسحاق، علی عریضی، عباس، ام فروة، اسماء، فاطمه
طول عمر
پیش از امامت ۳۱ سال
(سال ۸۳ تا ۱۱۴ پس از هجرت)
دوران امامت ۳۴ سال
(سال ۱۱۴ تا ۱۴۸ پس از هجرت)

علی · حسن · حسین
سجاد · محمد باقر · جعفر صادق
موسی کاظم · رضا · جواد
هادی · حسن عسکری · مهدی

شیعه
عقاید
اصول توحید • نبوت • معاد یا قیامت
عدل • امامت (بنگرید چهارده معصوم)
فروع نماز • روزه • خمس • زکات • حج • جهاد • امر به معروف • نهی از منکر • تولی • تبری
عقاید برجسته مهدویت: غیبت(غیبت صغری، غیبت کبری) و انتظار و ظهور و رجعت • بداء • شفاعت و توسل • تقیه • عصمت • مرجعیت و حوزه علمیه و تقلید • ولایت فقیه • متعه • شهادت ثالثه
شخصیت‌ها
چهارده معصوم محمد • فاطمه • علی • حسن • حسین • سجاد • باقر • صادق • کاظم • رضا • جواد • هادی • عسکری • مهدی
صحابه سلمان • مقداد • ابوذر • عمار • جعفر بن ابی طالب • بلال
علما علمای شیعه
مکان‌های مقدس
مکه • مدینه • بقیع • بیت المقدس • مسجد کوفه • نجف • کربلا • کاظمین • سامرا • مشهد
دمشق • قم • شیراز • ری
مسجد • امامزاده • حسینیه
روزهای مقدس
عید مبعث • عید فطر • عید قربان(عید اضحی) • عید غدیر • عاشورا • اربعین • محرّم • سوگواری محرم • میلاد پیامبر • تولد ائمه
رویدادها
رویداد مباهله • غدیر خم • سقیفه بنی‌ساعده • فدک • رویداد خانه فاطمه • قتل عثمان • جنگ جمل • جنگ صفین • جنگ نهروان • واقعه کربلا • مؤتمر علماء بغداد • حدیث ثقلین • حدیث کساء • آیه تطهیر
کتاب‌ها
قرآن • نهج‌البلاغه • صحیفه سجادیه
کتب اربعه: الاستبصار • الکافی • تهذیب‌الاحکام • من‌لایحضره‌الفقیه
مصحف فاطمه • مصحف علی • اسرار آل محمد
وسائل الشیعه • بحار الأنوار • مفاتیح الجنان
مجمع البیان • تفسیر المیزان • کتب شیعه
شاخه‌ها
دوازده‌امامی(اثنی‌عشری) • اسماعیلیه • زیدیه
منابع اجتهاد
کتاب(قرآن) • سنت(روایات پیامبر و ائمه) • عقل • اجماع
ن • ب • و


جعفر بن محمد معروف به جعفر صادق، امام ششم شیعیان و فرزند محمد باقر و ام‌فروه است. او در ۱۷ ربیع الاول ۸۳ هجری قمری (۷۰۲-۷۰۳ میلادی[۱]) در مدینه بدنیا آمد. او توسط منصور دوانیقی، خلیفه عباسی مسموم شد[نیازمند منبع] و در ۲۵ شوال ۱۴۸ هجری قمری در سن ۶۵ سالگی در مدینه درگذشت. او بیشترین سال عمر را در میان یازده امام اول شیعیان داشته‌است. محل دفن وی کنار قبر پدرش در قبرستان بقیع شهر مدینه است.[۲]

او در سن ۳۱ سالگی پس از درگذشت پدرش به امامت رسید. امامت او همزمان با سال‌های پایانی حکومت بنی امیه و سال‌های آغازین حکومت بنی عباس بود. به علت ضعف و عدم استقرار نظام سیاسی، وی فرصت بسیار مناسبی برای فعالیت فرهنگی و مذهبی به دست آورد. از سوی دیگر نیز عصر وی زمان جنبش فرهنگی و فکری و برخورد فرق و مذاهب گوناگون در جهان اسلام بود. زمینه فعالیت به گونه‌ای برای وی فراهم بود، که بیشترین احادیث شیعه در تمام زمینه‌ها از جعفر صادق نقل گردیده و مذهب تشیع به نام مذهب جعفری خوانده می‌شود.[۳] فقه شیعه نیز عمدتاً بر روایات به‌جای مانده از او مبتنی‌ست، به همین جهت مکتب فقهی شیعیان دوازده امامی را مذهب جعفری نیز می‌نامند.[۴]محتویات [نهفتن]
۱ نام‌ها و القاب
۲ زندگی
۲.۱ فرزندان
۳ مکتب علمی
۴ امامت
۵ از نگاه دیگران
۵.۱ زمامداران معاصر
۶ پانویس
۷ جستارهای وابسته
۸ منبع
۹ پیوند به بیرون

نام‌ها و القاب [ویرایش]

معروفترین لقب او صادق به معنی راستین و راستگو است.

و از دیگر القاب او عبارتند از:[۵]
فاضل (دارای فضیلت و برتری)
قائم (به معنی ثابت و پایدار، قیام کننده، برپا و استوار)
کامل (و او کسی است که از عیب‌ها منزه و دور و برکنار است)
منجی (نجات بخش و رستگار کننده، عامل رستگاری و نجات)
کلمه الحق (سخن حق)
لسان الصدق (راستگوی در سخن، گویای راستی)
صابر (بردبار)
زندگی [ویرایش]
فرزندان [ویرایش]

وی ۷ پسر و ۳ دختر داشت که عبارتند از[۶]:
اسماعیل (از امامان اسماعیلیه)
عبدالله اسفح
موسی کاظم (امام هفتم شیعیان)
محمد دیباج
اسحاق
علی عریضی
عباس
ام فروة
اسماء
فاطمه.
مکتب علمی [ویرایش]

ضريح چهار امام شيعه پیش از تخریب به وسیله حکومت سعودی، به ترتيب از راست به چپ حسن مجتبی، علی بن حسین، محمد باقر و جعفر صادق

ابن عقده زیدی در کتاب رجال خود چهار هزار راوی برای جعفر صادق برشمرده و کتاب‌های آنان را یاد کرده‌است. بسیاری از فقها از پرورش یافتگان مکتب جعفر صادق بوده‌اند. از این عده می‌‏توان به کسانی هم چون زرارة بن اعین و دو برادرش بکر و حمران، جمیل بن صالح و جمیل بن دراج و محمد بن مسلم طائفی و برید بن معاویه و هشام بن حکم و هشام بن سالم و ابوبصیر و عبیدالله و محمد و عمران حلبی و عبدالله بن سنان و ابوالصباح کنانی و بسیاری دیگر اشاره کرد. به غیر از این چهار هزار تن راوی که ذکر آنان گذشت، شمار بسیاری دیگر از دانشمندان برجسته و پیشوایان مذاهب اهل سنت و بزرگان علم از جعفر صادق حدیث نقل کرده‌اند. از این میان می‌‏توان به افرادی مانند یحیی بن سعید انصاری و ابن‌جریح و مالک بن انس و سفیان ثوری و ابن عیینه و ابوحنیفه و شعبه و ایوب سختیانی و جابر بن حیان کوفی و ابان بن تغلب و ابو عمرو بن علاء و عمرو بن دینار و بسیاری دیگر اشاره نمود.[۷] از جمله جابر ابن حیان - کیمیاگر معروف که در غرب به نام Geber خوانده‌می‌شود - بسیاری از اختراعات خود را منتسب به جعفر صادق یا با تغیرات جزئی از آموزه‌های او می‌داند. به نظر چنین می‌آید که جعفر معلمی بود که نگارش را به دیگران (مثلا شاگردانش) می‌سپرد.[۸]

جعفر صادق بعد از مجلس درس روزانه خود به مناظره با افراد مختلف از جمله خداناباوران می‌پرداخت. در متن بعضی از این مناظرات به مسایلی علمی همچون گردش خون -‌که در آن زمان ناشناخته بوده‌- اشاره شده‌است.[۹]
امامت [ویرایش]

به عقیده شیعه دوران امامت او ۳۴ سال بوده که با اواخر حکومت امویان و اوایل حکومت عباسیان مصادف بوده‌است. او با پنج تن از خلفای بنی امیه، هشام بن عبدالملک، ولید بن یزید بن عبدالملک، یزید بن ولید بن عبدالملک، ابراهیم بن ولید و مروان بن محمد ملقب به حمار و دو تن از خلفای بنی عباس ابوالعباس (عبدالله بن محمد) معروف به سفاح و ابوجعفر معروف به منصور دوانیقی معاصر بود.
از نگاه دیگران [ویرایش]

مالک بن انس، پیشوای یکی از مذاهب چهارگانه‏ فقهی اهل ‏سنت، مدتی شاگرد جعفر صادق بود.[۱۰] او در باره‏ عظمت و شخصیت علمی‏ و اخلاقی صادق چنین می‏گوید: من فقیه‏ تر و داناتر از جعفر بن محمد ندیده‏ ام. او داناترین فرد این امت است.[۱۱] به خدا سوگند! چشمان من ندید فردی را که از جهت زهد، علم، فضیلت، عبادت و ورع برتر از جعفر بن محمد باشد.[۱۲]

ابوحنیفه، پیشوای یکی دیگر از مذاهب چهارگانه‏ فقهی اهل ‏سنت، نیز شاگرد جعفر صادق بود.[۱۳] برخی منابع، مدت شاگردی او را دو سال دانسته‌اند. به عنوان نمونه، آلوسی درباره دو سال شاگردی او پیش امام صادق، از ابوحنیفه نقل می‌کند که: «اگر آن دو سال نبود، نعمان (ابوحنیفه) هلاک می‌شد.» [۱۴] وی درباره‏ عظمت علمی صادق گفته‌است: اگر جعفر بن محمد نبود، مردم احکام و مناسک حجشان را نمی‏دانستند. [۱۵]

عطار نیشابوری فصل اول کتاب تذکره الاولیا، اثرش در شرح احوال بزرگان اولیا و مشایخ صوفیه، را به شرح حال صادق اختصاص داده‌است. عطار در این کتاب می‌آورد[۱۶]:« اگر تنها صفت او گویم، به زبان و عبارت من راست نیاید که در جمله علوم و اشارات و عبارات بی تکلف به کمال بود، وقدوه جمله مشایخ بود، و اعتماد همه بر وی بود و مقتدای مطلق بود. هم الهیان را شیخ بود و هم محمدیان را امام، و هم اهل ذوق را پیشرو، و هم اهل عشق را پیشوا. هم عباد را مقدم، هم زهاد را مکرم. هم صاحب تصنیف حقایق، هم در لطایف تفسیر و اسرار بی نظیر بود. »


در ادامه عطار داستانهایی چند از کرامات او نقل می‌کند.
زمامداران معاصر [ویرایش]
خلفای اموی معاصر[۳]
هشام بن عبدالملک (۱۲۵- ۱۱۴)
ولید بن یزید بن عبدالملک (۱۲۶- ۱۲۵)
یزید بن ولید بن عبدالملک (۱۲۶)
ابراهیم بن ولید بن عبدالملک (۲ ماه و ۱۰ روز از سال‏ ۱۲۶)
مروان بن محمد معروف به مروان حمار (۱۳۲- ۱۲۶)
خلفای عباسی معاصر[۳]
ابوالعباس عبدالله بن ‏محمد (۱۳۷- ۱۳۲)
ابوجعفر منصور دوانیقی (۱۴۸- ۱۳۷)


پانویس [ویرایش]
↑ تصویر امامان شیعه در دایرةالمعارف اسلام (ترجمه و نقد)، ۲۸۷
↑ شیخ عباس قمی، کلیات مفاتیح الجنان
↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ [/page.php?pid=12749 «امام صادق علیه السلام»] ‎(فارسی)‎. دایره المعارف طهور.
↑ حسن زاده آملی. فضایل و سیره چهارده معصوم (ع). ۳۵۴.
↑ [/sub/isadiq/S1zen/Z2Vladt/laghab.asp «نام‌ها و القاب امام صادق»]. شبکه امام صادق.
↑ مناقب
↑ سیره معصومان، جلد ۵، صفحه ۶۶ / سیره معصومان، جلد ۵، صفحه ۷۴ / زندگانی امام صادق علیه السلام، صفحه ۶۵ نویسنده:
↑ دانشنامه بریتانیکا آنلاین
↑ مغز متفکر جهان شیعه ص۳۷۸ نوشته شده توسط مرکز مطالعات اسلامی استراسبورگ
↑ شرح الاخبار فی فضایل الائمه الاطهار، ج‏۳، ص‏۲۹۹، ح‏۱۲۰۳.
↑ شمس الدین ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج ‏۶، ص‏۲۵۷؛ تاریخ‏الکبیر، ج ۲، ص‏۱۹۹ و ۱۹۸، ح‏۲۱۸۳.
↑ امالی صدوق، ص ۴۳۵ و۴۳۶، ح ۲.
↑ طبق منابع شیعی و برخی از منابع اهل سنت مانند: ابن حجر هیثمی، الصواعق المحرقة، ص ۱۲۰؛ محمد ابوزهره، ابوحنیفه، ص ۷۲؛ رسائل جاحظ، ص ۱۰۶.
↑ «لولا السنتان لهلک النعمان»: محمد ابوزهره، ابوحنیفه، ص ۳۱.
↑ شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ج ۲، ص ‏۵۱۹، طبع قم، نشر اسلامی
↑ تذکرةالاولیا، به تصحیح محمد استعلامی، باب اول. عطار-که خود اهل تسنن بوده است- او را پیشوای شیعیان دوازده امامی می‌داند و ذکر کرامات او را به عنوان یادکرد همه امامان شیعه بیان می‌دارد. او می‌گوید: ((چون ذکر او کرده شود از آن همه بود. نبینی که قومی که مذهب او دارند، مذهب دوازده امام دارند. یعنی یکی دوازده‌است و دوازده یکی.))
جستارهای وابسته [ویرایش]
اسلام
تشیع
امام
امامان شیعه
منبع [ویرایش]
تصویر امامان شیعه در دائرةالمعارف اسلام (ترجمه و نقد). محمود تقی‌زاده داوری. قم: مؤسسه شیعه‌شناسی، ۱۳۸۵. ISBN 964-96928-1-9.
پیوند به بیرون [ویرایش]
دربارهٔ امام جعفرصادق علیه‌السلام، شهر دانایی.
جعفرصادق دانشنامه بریتانیکا آنلاین
امام جعفر صادق رحمه الله دایره المعارف اعجاز علمی در قرآن و سنت
جعفرصادق دانشنامه ایرانیکا
متن کتاب توحید مفضل نوشته مفضل بن عمر از شاگردان امام صادق است و گفته‌های امام صادق را دربردارد. مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به جعفر صادق در ویکی‌گفتاورد موجود است.
این یک نوشتار خُرد پیرامون اسلام است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.
[نهفتن]
ن • ب • و
شیعه

اصول توحید • نبوت • معاد • عدل • امامت

فروع نماز • روزه • خمس • زکات • حج • جهاد • امر به معروف • نهی از منکر • تولی • تبری

چهارده معصوم محمد • فاطمه • علی • حسن • حسین • سجاد • باقر • صادق • کاظم • رضا • جواد • هادی • عسکری • مهدی

حوادث غدیر خم • عاشورا • کربلا • فدک • رویداد خانه فاطمه

صحابه سلمان • مقداد • ابوذر • عمار • بلال

کتب مرجع قرآن • نهج‌البلاغه • صحیفه سجادیه • الاستبصار • الکافی • تهذیب‌الاحکام • من‌لایحضره‌الفقیه • کتب شیعه

عقاید علمای شیعه • مهدویت • غیبت صغری • غیبت کبری • ظهور • رجعت • مرجعیت • ولایت فقیه

مکان‌های مقدس مکه • مدینه • بیت المقدس • نجف • کربلا • کاظمین • مشهد • سامرا • دمشق • قم • شیراز • ری • امامزاده‌ها
 

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: